“Ik blijf mijn leven wijden aan een veilig wereldwijd internet”
Voormalig lid van de ICANN-board over samenwerken en internetgovernance
Dankbaar en voldaan kijkt Maarten Botterman terug op zijn positie bij de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN). “Als ICANN-bestuurslid kon ik mede richting geven aan een stabiel, veilig en open wereldwijd internet. Een ecosysteem dat werkt, omdat we ons daar over landsgrenzen heen voor inzetten.” Maarten was 9 jaar lid van de raad van bestuur, waarbij hij 3 keer werd verkozen tot voorzitter. In oktober trad hij af tijdens ICANN84 in Dublin, Ierland. Hij deelt uitdagingen, hoogtepunten en zijn visie op internetgovernance.
Verbindende rol
ICANN
ICANN is de in Los Angeles gevestigde organisatie die het wereldwijde systeem van domeinnamen en IP-nummers coördineert. Binnen ICANN ontwikkelt de internetgemeenschap het beleid in lijn met ICANN's missie. De raad van bestuur ziet erop toe dat ICANN dit op een verantwoorde manier uitvoert. Altijd in het globale publieke belang. De raad bestaat uit 16 stemgerechtigde leden en 4 niet-stemgerechtigde vertegenwoordigers.
Maarten is wereldwijd expert op het gebied van het toekomstig internet. Al meer dan 25 jaar adviseert hij overheden en grote organisaties over de economische, zakelijke en maatschappelijke impact van internetinnovaties en -technologieën. Van nu en de toekomst.
Met zijn Nederlandse samenwerkmentaliteit brengt hij uiteenlopende belangen bij elkaar en houdt hij koers. “Dat was het belangrijkste van mijn rol als voorzitter”, stelt hij. “Want ICANN werkt van onder naar boven. Alle stakeholders, inclusief internetbedrijven, overheden, gebruikers en technische experts, kunnen hun stem laten horen en het beleid mee vormgeven. Overheden schuiven daarbij aan als adviseurs, niet als beslissers. Zo behartigt ICANN de belangen van de hele internetgemeenschap. Deze wereldwijde multistakeholdersamenwerking is uniek en droeg mede bij aan het internet dat we nu kennen.”
Besluiten in complexe situaties
Als voorzitter stond Maarten voor cruciale besluiten. Een van zijn eerste was het verzoek over de verkoop van non-profitorganisatie PIR aan een investeringsmaatschappij. Vanwege het publieke belang keurde de raad van bestuur de aanvraag niet goed. De tweede was tijdens COVID-19 in maart 2020: ICANN besloot als één van de eerste internationaal werkende organisaties om niet fysiek samen te komen in Cancun, Mexico. In korte tijd schakelde ICANN volledig over op digitaal, waardoor het werk kon doorgaan.
Verder noemt Maarten het verzoek vanuit de Oekraïense overheid in 2022. Dit ging over het uit de root halen van de .ru-, .рф- en .su-domeinen. “Het is niet aan ICANN om politiek te reageren, maar te zorgen voor een werkend internet voor iedereen”, legt Maarten uit. “We wezen het verzoek af, met respect voor de situatie. Dit besluit werd wereldwijd geaccepteerd, ook door Oekraïne. Het bevestigde bovendien de onafhankelijke rol van ICANN.”
Terugblik op hoogtepunten
Naast deze uitdagingen kijkt Maarten met plezier naar wat de internetgemeenschap samen met ICANN bereikte. Zoals de ontwikkeling van het Strategisch Plan dat richting geeft aan de missie en visie van ICANN. “Doordat we het samen met de internetgemeenschap maakten, wordt het breed gedragen”, zegt hij. Verder startte het ICANN Grant Program dat innovatieve internetprojecten financiert. De eerste gefinancierde projecten zijn inmiddels een feit. Maarten: “Het subsidieprogramma bevordert de positieve kant van het internet, zoals SIDN dat in Nederland met SIDN fonds doet.”
Een grote mijlpaal is ook de voorbereiding op de nieuwe aanvraagronde voor generieke topleveldomeinen (gTLDs). De opening daarvan staat in april 2026 gepland. “Dankzij de intensieve samenwerking binnen de internetgemeenschap en met ICANN zijn de voorbereidingen op schema. Daar heb ik veel bewondering voor.”
Veiligheid, inclusie en internationaal bereik
Tijdens zijn lidmaatschap zag Maarten hoe de rol van het internet wereldwijd groeide. Voor overheden, organisaties en burgers is het internet in toenemende mate onmisbaar. Tegelijkertijd ligt het onder druk door cybercriminaliteit, commerciële belangen en geopolitieke spanningen. “Juist daarom blijft het multistakeholdermodel cruciaal”, stelt Maarten. “ICANN bepaalt niet hoe overheden met het internet moeten omgaan. Maar schept voorwaarden voor een veilig, inclusief en interoperabel internet waar iedereen in de wereld gebruik van kan en wil blijven maken.”
Maarten ziet daarom prioriteiten voor ICANN de komende jaren. “Allereerst aandacht voor verdere verbetering van de effectiviteit van de multistakeholdersamenwerking: een proces dat nooit ophoudt", stelt hij. “Maar ook werken aan betrouwbare online verbindingen door breed gebruik van veilige internetstandaarden. En het internet toegankelijk houden en maken voor iedereen, ongeacht spreek- en schrijftaal. In opkomende interneteconomieën betekent dat ook investeren in kennis en vaardigheden om veilig deel te nemen. Daar is werk aan de winkel: twee derde van de wereld is regelmatig online, maar een derde nog niet.”
Daarnaast benadrukt Maarten de aandacht voor duurzaamheid en kenniscapaciteitsontwikkeling. “Zo brengt ICANN de uitstoot van broeikasgassen in kaart. Een eerste rapport wordt dit jaar verwacht. Wat betreft kennis besteedt ICANN veel aandacht aan het opleiden van nieuwe generaties die mee willen praten over internetbeheer en -ontwikkeling. Daarbij kan ICANN nog beter samenwerken met organisaties zoals Internet Society en RIPE NCC.”
Blijvende inzet
Maarten blijft zijn leven wijden aan een veilig wereldwijd internet en aan betrouwbaar e-mailverkeer. Niet meer als lid van de raad, maar wel samen met ICANN en de internetgemeenschap. “De balans houden tussen een stabiel internet en steeds vernieuwen is een uitdaging. Maar het belangrijkste is dat we het samen doen. Dat is de enige manier om het internet te blijven ontwikkelen: voor ons allemaal.”
Lees meer over hoe ICANN werkt of neem deel aan de ICANN-internetgemeenschap via https://www.icann.org/en/beginners.
